Rys historyczny
Pierwsze wzmianki na temat Niska pochodzą z 1439 r. W tym czasie miejscowość ta wraz z przysiółkami należała do parafii Bieliny, a od XVI w. do końca XIX w. do parafii Racławice. W listopadzie 1889 r. właściciele Niska, Maria i Oliwier Resseguier otworzyli urządzoną własnym kosztem kaplicę. Dzięki ich staraniom w 1890r. zawiązał się Komitet budowy kościoła. Budowę kościoła w Nisku rozpoczęto w 1892r., a zakończono w 1896r. Dnia 16 października 1896r. kościół został poświęcony i oddany do użytku wiernych. Biskup Sufragan Przemyski Józef Fischer 10 czerwca 1901r. konsekrował kościół pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny. Był on jednak nadal zależny od parafii Racławice, chociaż kuria biskupia w Przemyślu reskryptem z dnie 8 marca 1907r. upoważniła Księdza Ekspozyta w Nisku do wykonywania wszystkich czynności parafialnych dla mieszkańców Niska.
Po wybuchu I wojny światowej 18 X 1914r. podczas ostrzeliwania, Niska spłonął dach kościoła. Nabożeństwa odprawiano w sali Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół".
Obudowę rozpoczęto w 1919r. a zakończono w 1922r. według planu inż. arch. Majers- kiego z Przemyśla. Wiosną 1923r. kościół został ponownie konsekrowany. W 1925r. utworzono beneficjum aktem darowizny części dóbr Maksymiliana Franckego na rzecz kościoła.
Erekcja parafii Nisko nastąpiła 27 września 1928r. dekretem wydanym przez Ordynariusza Przemyskiego Anatola Nowaka. W czasie II wojny światowej parafia straciła cztery dzwony zarekwirowane przez Niemców na cele wojenne. Dwa nowe dzwony sprawiono w 1950r., trzeci największy 1996r. Ołtarze boczne ufundowano w 1953r. W 1968r. z parafii zostały wydzielone Malce, gdzie powstała parafia p.w. Królowej Polski, a w 1984r. wydzielono Warchoły i powstała parafia p.w. św. Jana Chrzciciela. W latach 1974 -78 przeprowadzono częściowo remont kościoła.
W 1986r. na osiedlu Moskale wybudowano kaplicę p.w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy.
25 marca 1992r. decyzją Ojca Świętego Jana Pawła II nastąpiła reorganizacja diecezji Polskich. Dekanat niżański należy odtąd do Diecezji Sandomierskiej.
Dekretem z dnia 31 sierpnia 1998 r. Biskup Sandomierski Wacław Świerzawski erygował w Nisku Sanktuarium św. Józefa Opiekuna Rodzin. Powstało też Bractwo św. Józefa - DOM – skupiające ojców zatroskanych o świętość swoich rodzin i pragnących szerzyć kult św. Józefa.
W wielkim, jubileuszowym roku odkupienia, wybudowano obok Sanktuarium kaplicę Matki Bożej, „Domek Nazaretański” gdzie króluje Maryja z Nazaretu, gromadząca matki proszące o dar macierzyństwa i matki modlące się za swoje dzieci.
W niżańskim sanktuarium otacza się szczególną troską rodziny dotknięte problemem alkoholowym. Poleca się je Bogu za wstawiennictwem św. Józefa. Prowadzona jest tutaj księga trzeźwości, do której wpisują się osoby deklarujące okresową lub całkowitą abstynencję od napojów alkoholowych. Natomiast inicjatywą trzeźwościową w wymiarze diecezjalnym są coroczne pielgrzymki Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, odbywające się 1 maja. Powierzane jest wówczas św. Józefowi dzieło trzeźwości narodu polskiego.
W każdą srodę sprawowane jest nabożeństwo i Msza św. wotywna ku czci św. Józefa (o ile pozwalają na to przepisy liturgiczne). Podczas nabożeństwa polecane są intencje przedstawione w księdze próśb i podziękowań. Natomiast w pierwsze soboty miesiąca odbywają się czuwania modlitewne w intencjach polecanych w danym miesiącu: w styczniu - za rodziny oczekujące dziecka i błagające o potomstwo; w lutym - za narzeczonych; w marcu - za błagających o trzeźwość najbliższych; w kwietniu - za ojców zatroskanych o uświęcenie swojej rodziny; w maju - za matki proszące o Boże błogosławieństwo dla rodziny; w czerwcu - za rodziny, w których brak zgody i pokoju; w lipcu - za osoby samotne, wdowy i wdowców; w sierpniu - za starsze małżeństwa; we wrześniu - za młode małżeństwa; w październiku - za chorych i cierpiących; w listopadzie - za opłakujących śmierć najbliższych; w grudniu - za żyjących w związkach niesakramentalnych.
Św. Józef patronem
Dlaczego mieszkańcy Niska zaczęli uciekać się do św. Józefa jako swego patrona i opiekuna? Dlaczego jego wezwanie nosi tutejsza fara, podniesiona do rangi sanktuarium diecezjalnego? - Z pewnością wpłynął na to fakt, że na przełomie XIX i XX wieku kult św. Józefa był niezwykle żywy w całym Kościele. 8 grudnia 1870 r. papież Pius IX ogłosił Świętego patronem Kościoła powszechnego, natomiast w roku 1889 Leon XIII wydał encyklikę o św. Józefie Quamquam pluries.
O rozwoju kultu św. Józefa w Nisku świadczy namalowanie obrazu z wizerunkiem Świętego i umieszczenie go w ołtarzu głównym fary. Autorem dzieła, powstałego w 1937 r., jest Karol Rutkowski. Artysta ukazał św. Józefa jako mężczyznę w sile wieku, idącego za Jezusem. Odnowiony obraz został pobłogosławiony przez Jana Pawła II podczas jego pobytu w Krośnie w 1997 r. Niżańską tradycją stało się zasłanianie owego wizerunku przy dźwiękach melodii pieśni "Szczęśliwy, kto sobie patrona Józefa ma za opiekuna".
Mieszkańcy Niska czcili św. Józefa jako patrona parafii i opiekuna rodzin. Wyrazem tego kultu były nabożeństwa, nowenny i odpusty. Szczególnie podniośle obchodzono odpust w uroczystość św. Józefa Oblubieńca NMP, czyli 19 marca. Poprzedzano go nowenną, rekolekcjami, czterdziestogodzinnym nabożeństwem z wystawieniem Najświętszego Sakramentu i spowiedzią św. Z czasem zaczęto obchodzić liturgiczne wspomnienie św. Józefa Robotnika, przypadające 1 maja. Także i ono stało się dniem odpustu parafialnego.
Modlitwa przy relikwiach
Drugą patronką parafii jest św. Jadwiga Śląska, której relikwie znajdują się w sanktuarium. Jej imię przyjęła wspólnota matek, modlących się w intencji swoich dzieci. Spotykają się w każdy piątek, polecając Bogu prośby i podziękowania. Obraz Świętej, otaczającej Nisko płaszczem opieki, namalowała w roku 1998 Elżbieta Boukourbane.
Parafia posiada także relikwie św. Faustyny Kowalskiej . Kult Bożego Miłosierdzia na niżańskiej ziemi rozwinął się w roku 1997, kiedy to uroczyście odnowiono akt oddania miasta Sercu Jezusowemu. Owo wydarzenie poprzedził Rok Miłosierdzia, podczas którego całe rodziny oddawały cześć Jezusowi Miłosiernemu. Natomiast podczas uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa w 2006 roku rozpoczął się Rok Jubileuszowy, którego ukoronowaniem były obchody stulecia powierzenia Niska Bożemu Sercu przez właścicieli Niska Oliviera i Marię Resseqnierów.